Obligaties | Wat zijn het en hoe kan je erin beleggen?

In dit artikel gaan we antwoord op de vraag: wat zijn obligaties? Daarnaast gaan we ook in op de verschillen tussen obligaties en aandelen.

Wat zijn obligaties?

Een obligatie is een lening aan een bedrijf of overheid. Bij obligaties komt geen eigen vermogen aan de pas en je heeft geen aandelen te kopen. Het enige wat een obligatie eigenlijk doet is geld uitlenen, in ruil hiervoor ontvangt hij rente, genaamd couponrente. De meest voorkomende soorten obligaties zijn overheidsobligaties en bedrijfsobligaties.

Een obligatie moet, net als een normale lening, uiteindelijk terugbetaald worden. Tot die tijd ontvangt de geldschieter rente en kan hij de obligatie verhandelen. De looptijd van obligaties hangt af van het type obligatie dat je koopt. De looptijd kan zelfs variëren van een paar dagen tot 30 jaar. Ook het rentepercentage verschilt erg per type obligatie en per looptijd.

Obligaties zijn niet volledig risicovrij. Als het bedrijf failliet gaat tijdens de looptijd van de obligatie, ontvang je geen rente meer en ontvang je misschien niet al je uitgeleende geld terug. Toch zijn de risico’s van obligaties over het algemeen wel lager dan van aandelen. Bij obligaties weet je meestal precies waar je aan toe bent door de regelmatige rentebetalingen. Deze rentebetalingen vormen een voorspelbaar vast inkomen voor een lange periode.

Voordelen van beleggen in obligaties

Het grootste voordeel van obligaties is dat dit een relatief veilige belegging is. Doordat obligaties niet meebewegen met de aandelenmarkt, helpen ze je om je portefeuille goed te spreiden. Daarnaast leveren obligaties een stabiele inkomstenstroom op.

Risico’s van obligaties

Obligaties hebben verschillende risico’s waar je je bewust van moet zijn als belegger. Hieronder zie je een aantal mogelijke risico’s:

• Kredietrisico – dit is het risico dat je niet het volledige uitgeleende bedrag terugbetaald krijgt.
• Marktrisico – dit is risico dat de waarde van een obligatie schommelt als de marktomstandigheden veranderen.
• Renterisico – het risico dat de koers van een obligatie daalt als de rente stijgt.
• Inflatierisico – het risico dat het totale rendement van een obligatie de inflatie niet zal overtreffen.

Risico van een obligatie beoordelen

Nederlandse overheidsobligaties staan bekend als zeer veilige beleggingen, zo veilig zelfs dat ze zo goed als risicovrij zijn. Doordat de investeringen zo veilig zijn is het rendement hierop ook erg laag. Door de lage huidige rente was de couponrente hierop zelfs even negatief.

Bedrijfsobligaties hebben uiteenlopende risico- en rendementsniveaus. Als een bedrijf een grotere kans heeft om failliet te gaan, waardoor je meer risico loopt dat het bedrijf de rente niet kan blijven betalen, is de rente een stuk hoger.

Om een inschatting te kunnen hoe groot de kans is dat een onderneming zijn schulden kan terugbetalen, kun je kijken naar de kredietrating van een bedrijf of overheid. Deze ratings worden door ratingbureaus uitgevoerd, voornamelijk wordt dit gedaan door Standard & Poor’s en Moody’s. Hoe hoger de kredietrating, hoe lager het risico en dus hoe lager het rendement is.

Type bedrijfsobligaties

Bedrijfsobligaties kunnen in twee categorieën worden onderverdeeld. De eerste categorie zijn de investment-grade obligaties en de tweede categorie zijn de high-yield obligaties.

Investment-grade obligaties

Een investment-grade obligatie, is een obligatie in een bedrijf met een hoge kredietwaardigheid. Zo’n obligatie heeft door de hoge kredietwaardigheid, lage risico’s en biedt daarom een laag rendement. Je kunt hierbij denken aan een bedrijf als Unilever. Unilever heeft namelijk een kredietrating op de lange termijn van A+ van Standard and Poor’s en A1 van Moody’s gekregen. Hiermee heeft Unilever één van de hoogste kredietrating van alle bedrijven.

High yield

High-yield (ook wel junk bonds genoemd). Dit is een obligatie van een bedrijf met een lage kredietwaardigheid. Zo’n obligatie heeft hoge risico’s, waardoor de obligatie een hoger geëist rendement heeft.

Obligaties vs aandelen

Met aandelen word je mede-eigenaar van een bedrijf, terwijl obligaties een lening zijn aan een bedrijf of overheid. Het grootste verschil tussen beide is de manier waarop ze rendement genereren. Aandelen moeten in waarde stijgen en later op de beurs worden verkocht, terwijl de meeste obligaties in de loop van de tijd een vaste rente betalen.

Hieronder bespreken we de grootste verschillen tussen obligaties en aandelen.

Bezitting vs schuld

Aandelen zijn een investering waarmee je mede-eigenaar wordt van een onderneming. Een aandeel geeft dus een bepaald bezit aan. Ondernemingen geven vaak aandelen uit om geld in te zamelen om te kunnen groeien. In ruil daarvoor krijgen beleggers de kans om te profiteren van de toekomstige groei en het succes van het bedrijf.

Een obligatie geeft een bepaalde schuld aan die moet worden terugbetaald met rente. Met een obligatie word je niet mede-eigenaar van een bedrijf, maar je gaat een overeenkomst aan dat het bedrijf of de overheid in de loop van de tijd vaste rente moet betalen.

Vermogensgroei vs vast inkomen

Aandelen en obligaties leveren op verschillende manieren rendement op.

Obligaties leveren geld op via regelmatige rentebetalingen. De uitkeringsfrequentie kan variëren. Daarnaast kunnen obligaties ook op de markt worden verkocht met een vermogenswinst. Echter blijven de voorspelbare vaste inkomsten het aantrekkelijkst aan deze instrumenten.

Om geld te verdienen met aandelen, moet je de aandelen van het bedrijf verkopen tegen een hogere prijs dan je ervoor hebt betaald om winst of vermogenswinst te genereren. Vermogenswinsten kunnen als inkomsten worden gebruikt of opnieuw worden geïnvesteerd.

Daarnaast keren aandelen vaak dividend uit. Dividenden zijn winstuitkeringen die je ontvangt als mede-eigenaar. Doordat dividenden bedragen zijn die je ontvangt zonder dat je daarvoor aandelen hoeft te verkopen, lijkt dit iets meer op de manier hoe je geld verdient met een obligatie. Toch zijn deze dividendbetalingen wel anders, voornamelijk doordat deze niet vaststaan en minder goed te voorspellen zijn dan de rentebetalingen op obligaties.

Aandelen vs obligaties rendement

Een ander belangrijk verschil tussen aandelen en obligaties is dat de koersen precies het tegenovergestelde doen. Wanneer de aandelenkoersen stijgen, dalen de obligatiekoersen, en omgekeerd.

Dit komt doordat wanneer de aandelenkoersen stijgen er meer mensen aandelen gaan kopen om mee te kunnen profiteren van de groei. De obligatiekoersen dalen in deze situatie doordat de vraag naar obligaties afneemt. Dit is andersom ook het geval, wanneer de koersen van aandelen dalen gaan investeerders op zoek naar een veiligere belegging, zoals obligaties of goud.

In de grafiek hieronder vergelijken we het totale rendement van de S&P 500 met het rendement op obligaties (door middel van de Bloomberg Barclays U.S. Aggregate Index).

Zoals je kunt zien heeft de S&P 500 het op basis van rendement het uiteindelijk gewonnen. Wat je waarschijnlijk opvalt is dat de lijn van obligaties veel stabieler is dan die van de S&P 500.

Dit komt doordat aandelen veel volatieler zijn. Door de hogere volatiliteit is het risico, maar ook het mogelijke rendement hoger. Op de lange termijn wint een index hierdoor van obligaties, terwijl dit op de korte termijn niet het geval hoeft te zijn.

Aan de andere kant biedt de hoge volatiliteit van aandelen ook kansen. Het instapmoment wat nu is gebruikt (in 2000) was het voor aandelen niet ideaal om in te stappen. Daarentegen zou het in 2003 of 2009 ideaal zijn geweest om in te stappen. Wanneer je op zo'n moment ingestapt zou zijn, zou het verschil in rendement tussen aandelen en obligaties nog veel groter zijn.

Obligaties kopen

De meest voorkomende manier om in obligaties te handelen is door middel van een broker. Toch is het maar bij een beperkt aantal Nederlandse brokers mogelijk om hierin te handelen. Eén van deze brokers is DEGIRO. Wij vinden dit ook de beste broker voor het kopen van obligaties, aangezien DEGIRO een groot aanbod aan overheids- en bedrijfsobligaties heeft. Daarnaast zijn de commissies bij deze broker laag en heb je de DEGIRO kernselectie die je nog eens extra goedkoop kunt verhandelen.

Veelgestelde vragen (FAQ)